Cách ngâm lúa giống vụ hè thu là một trong những giai đoạn quan trọng nhất trong quá trình sản xuất lúa. Nó không chỉ ảnh hưởng đến tỷ lệ nảy mầm mà còn quyết định năng suất và chất lượng của cây lúa trong vụ mùa tới. Bài viết này sẽ cung cấp cho bà con cái nhìn tổng quan về các bước cần thiết để ngâm lúa giống hiệu quả.
1.Các tiêu chí chọn giống lúa cho vụ hè thu
Khi bắt đầu vào vụ hè thu, việc chọn giống lúa phù hợp là cực kỳ quan trọng. Các tiêu chí giúp bà con chọn giống lúa cho vụ hè thu như sau:
- Khả năng chịu nhiệt: Giống lúa phù hợp cần có khả năng chịu nhiệt tốt, thích nghi với điều kiện nắng nóng và khô hạn của mùa hè thu.
- Thời gian sinh trưởng ngắn: Giống lúa vụ hè thu thường có chu kỳ sinh trưởng ngắn, giúp rút ngắn thời gian từ gieo hạt đến thu hoạch, đảm bảo hiệu quả canh tác.
- Kháng sâu bệnh: Ưu tiên lựa chọn giống có khả năng kháng sâu bệnh tốt, giúp cây phát triển ổn định trong điều kiện khí hậu nóng ẩm.
- Năng suất cao: Giống lúa cần có tiềm năng sinh trưởng mạnh, cho năng suất cao, phù hợp với điều kiện sản xuất trong vụ hè thu.
2.Cách xử lý hạt giống trước khi ngâm ủ
Để cải thiện khả năng hút nước và tỷ lệ nảy mầm của hạt giống lúa trước khi ngâm ủ, một phương pháp hiệu quả là phơi hạt dưới ánh nắng nhẹ trong khoảng 2-3 giờ. Tuy nhiên, cần tránh phơi trực tiếp trên bề mặt gạch hoặc xi măng để hạn chế ảnh hưởng tiêu cực từ nhiệt độ cao.
Sau đó, bước tiếp theo là loại bỏ mầm bệnh, tạp chất, hạt lép và hạt cỏ dại bằng cách ngâm trong nước nóng hoặc dung dịch nước muối. Bà con có thể áp dụng một trong hai cách sau:
Xử lý bằng nước nóng 54°C:
Chuẩn bị dung dịch nước nóng theo tỷ lệ 3 phần nước sôi và 2 phần nước lạnh. Từ từ đổ hạt giống vào, sử dụng lượng nước gấp 3-4 lần lượng hạt và ngâm trong 10-15 phút. Sau đó, vớt bỏ những hạt nổi trên mặt nước, chỉ giữ lại phần hạt chìm – đây là những hạt đạt tiêu chuẩn gieo trồng.
Xử lý bằng nước muối 15%:
Thực hiện tương tự phương pháp nước nóng, nhưng thay bằng dung dịch muối pha từ 1,5kg muối ăn với 10 lít nước sạch. Ngâm hạt với lượng nước gấp 3 lần lượng hạt, sau đó loại bỏ tạp chất nổi lên để thu được hạt giống khỏe mạnh, sẵn sàng cho quá trình gieo trồng.
3.Kỹ thuật phá ngủ hạt giống và kích thích nảy mầm
Kỹ thuật phá ngủ hạt giống là vô cùng quan trọng trong quá trình ngâm lúa giống vụ hè thu. Mục tiêu của kỹ thuật này là làm cho hạt giống “thức dậy” và bắt đầu quá trình nảy mầm.
Phá ngủ hạt giống bằng nhiệt độ
Một trong những cách phổ biến để phá ngủ hạt giống chính là sử dụng nhiệt độ. Việc ngâm hạt giống trong nước nóng khoảng 50 độ C trong vòng 30 phút giúp làm giảm độ ẩm bên trong và kích thích quá trình nảy mầm.
Tuy nhiên, bà con cần lưu ý không ngâm quá lâu, vì nhiệt độ quá cao có thể làm hư hại hạt giống. Sau khi ngâm, bà con nên cho hạt vào chỗ mát để nguội tự nhiên.
Kích thích nảy mầm bằng phân bón
Ngoài phương pháp nhiệt, bà con cũng có thể sử dụng một số loại hóa chất kích thích nảy mầm. Các loại phân bón hữu cơ có thể giúp gia tăng tỷ lệ nảy mầm của hạt.
Thời gian ngâm và ủ
Thời gian ngâm và ủ hạt giống cũng rất quan trọng. Thời gian ngâm tối ưu là từ 12 đến 24 giờ, tùy thuộc vào từng loại giống. Sau khi ngâm, bà con cần ủ hạt giống trong môi trường ẩm ướt, thoáng khí để thúc đẩy quá trình nảy mầm.
4.Cách ngâm lúa giống vụ hè thu
Sau khi đã chuẩn bị hạt giống, bà con cần biết cách ngâm lúa giống vụ hè thu sao cho hiệu quả nhất. Điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tỷ lệ nảy mầm và sức sống của cây lúa sau này.
4.1 Cách ngâm lúa giống vụ hè thu với giống lúa liền vụ
Giống lúa liền vụ là loại giống có thời gian sinh trưởng ngắn. Để ngâm giống lúa này, bà con cần chú ý đến nhiệt độ nước và thời gian ngâm. Bà con cần ngâm từ 24-36 giờ để đảm bảo hạt hút đủ nước, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình nảy mầm.
4.2 Cách ngâm lúa giống vụ hè thu với giống lúa khác
Đối với những giống lúa khác có thời gian sinh trưởng dài hơn, bà con nên áp dụng phương pháp ngâm khác. Thời gian ngâm dao động từ 12-18 giờ. Mặc dù ngắn hơn, nhưng vẫn giúp rễ mầm hấp thụ đủ nước để phát triển tốt.
5.Cách ủ lúa giống vụ hè thu
Sau khi hạt giống được ngâm đạt yêu cầu, bà con đem hạt giống đã ngâm đi đãi sạch và tiến hành ủ thúc mầm. Để đảm bảo quá trình ủ hiệu quả, có thể sử dụng các vật dụng bằng tre như thúng hoặc bao mỏng (loại ba dứa đan có khe hở). Hạt giống sau khi cho vào thúng sẽ được che phủ bề mặt để giữ ấm và duy trì độ ẩm. Đối với giống lúa thuần, thời gian ủ thường kéo dài từ 24 đến 30 tiếng. Còn đối với giống lúa lai, thời gian ủ sẽ ngắn hơn, khoảng từ 12 đến 16 tiếng.
Cách ngâm lúa giống vụ hè thu là một quy trình quan trọng, đóng vai trò quyết định đến chất lượng và năng suất cây lúa. Qua bài viết này, hy vọng bà con đã nắm được những kiến thức cơ bản để thực hiện thành công quy trình ngâm lúa giống. Hãy đảm bảo rằng mỗi bước được thực hiện với sự cẩn trọng và khoa học để mang lại kết quả tốt nhất cho vụ mùa tới.