Cách ủ rơm nhanh mục thành phân bón hữu cơ

Ủ rơm rạ và lá cây là một trong những cách ủ rơm nhanh mục được nhiều bà con nông dân lựa chọn bởi tiết kiệm chi phí, tận dụng phế phẩm nông nghiệp và tăng độ màu mỡ cho đất. 

Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết cách làm phân hữu cơ tại nhà, đồng thời cung cấp thêm thông tin về cách ủ lá làm phân hữu cơ và cách ủ lá cây nhanh mục để bà con dễ dàng áp dụng.

1.Tác dụng của rơm rạ, lá cây làm phân hữu cơ

Rơm rạ và lá cây là những nguyên liệu “vàng” trong nông nghiệp nhờ hàm lượng cellulose, lignin, và đạm hữu cơ cao. Khi được ủ hoai mục đúng cách, chúng trở thành nguồn phân bón tuyệt vời giúp cây trồng phát triển khỏe mạnh.

Ngoài ra, phân hữu cơ từ rơm rạ và lá cây giúp cải thiện cấu trúc đất, tăng khả năng giữ nước và giảm thiểu tác hại từ phân bón hóa học. Đặc biệt, sử dụng phân hữu cơ còn góp phần bảo vệ môi trường và sức khỏe người tiêu dùng.

2.Hướng dẫn cách ủ rơm nhanh mục làm phân hữu cơ

Việc ủ rơm nhanh và hiệu quả chỉ được đạt được khi ta đảm bảo đầy đủ nguồn nguyên liệu, quy trình ũ, độ ẩm chuẩn và hỗ trợ vi sinh hợp lý. Sau đây là hướng dẫn chi tiết để bà con thực hiện hiệu quả ngay tại vườn nhà.

2.1 Nguyên liệu cần chuẩn bị

Để 1 tấn rơm rạ được ủ hoai mục đạt chuẩn, cần chuẩn bị các nguyên liệu:

• Rơm rạ, lá cây: 1 tấn
• Phân chuồng hoai: 500kg
• Chế phẩm sinh học Trichoderma: 200g
• Chế phẩm EMZEO: 200g
• Phân NPK: 2kg
• Dụng cụ xối đống, thùng trộn, vải bạt phủ…

Tùy thuận lợi tồn kho, bà con có thể thay thế hoặc bổ sung nguyên liệu như mát đường, rác nhà bếp, vỏ trấu…

2.2 Cách ủ rơm nhanh mục làm phân hữu cơ

Bước 1: Xử lý rơm rạ

• Rơm tươi: dàn đều ngoài sân, tưới đạt độ ẩm 60-70%
• Rơm khô: tưới đều trong 2-3 ngày liên tục
• Hòa trộn chế phẩm Trichoderma và EMZEO với 50 lít nước, khuấy đều.

Bước 2: Ủ rơm rạ

• Lựa đất phẳng hoặc hố 70cm.
• Trộn rơm với phân chuồng, rải theo lớp: rơm + chế phẩm + NPK.
• LǪ lại cho tới khi hết nguyên liệu, che đậy bằng bạt.

Bước 3: Kiểm tra và thêm nước

• Sau 10 ngày, mở kiểm tra. Nếu đống ủ khô hay thiếu độ ẩm thì bổ sung nước.
• Che kín và tiếp tục ủ 20 ngày tiếp.

Bước 4: Kiểm tra lần 2 và đảo trộn rơm ủ

• Mở đống ủ, đo lại độ ẩm, đảo đều từ ngoài vào trong.
• Che kín lại và ủ thêm 30 ngày.

Bước 5: Nghiệm thu

• Phân hoai mục đạt yêu cầu khi tơi xốp, ẩm, màu nâu đặc trưng, có mùi chua thanh và vệt nấm trắng.

Quy trình ủ phân hữu cơ từ rơm rạ không chỉ giúp làm giảm áp lực rác thải nông nghiệp mà còn đem lại nguồn dinh dưỡng bền vững cho đất và cây trồng. Áp dụng khoa học và chế phẩm vi sinh như Trichoderma chính là bước tiến cần thiết để nâng cao hiệu quả canh tác trong nông nghiệp hiện đại.

3.Một vài lưu ý khi ủ rơm rạ lá cây làm phân hữu cơ

Việc tận dụng rơm rạ, lá cây để làm phân hữu cơ là phương pháp bền vững, tiết kiệm chi phí và thân thiện với môi trường. Tuy nhiên, để quá trình ủ diễn ra hiệu quả, nhanh hoai mục và giữ nguyên giá trị dinh dưỡng, bà con cần lưu ý một số điểm quan trọng sau:

• Băm nhỏ rơm rạ, lá cây trước khi ủ.
• Đảm bảo độ ẩm thích hợp trong suốt quá trình ủ.
• Sử dụng chế phẩm vi sinh để tăng hiệu quả ủ.
• Không sử dụng vôi sống trong quá trình ủ.
• Chiều cao đống ủ không nên vượt quá 1,2m
• Có thể bổ sung chế phẩm khử mùi

4.Các câu hỏi thường gặp về phân hữu cơ từ rơm rạ

Phân hữu cơ từ rơm rạ là giải pháp bền vững được nhiều bà con tin dùng. Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng, vẫn còn nhiều thắc mắc xoay quanh loại phân bón này. Dưới đây là những câu hỏi thường gặp kèm theo giải đáp chi tiết:

4.1 Phân hữu cơ từ rơm rạ lá cây dùng được cho những loại cây nào?

Phân hữu cơ từ rơm rạ và lá cây là loại phân lành tính, chứa nguồn dinh dưỡng tự nhiên đa dạng, rất thích hợp với hầu hết các loại cây trồng. Cụ thể:

• Rau màu, cây ngắn ngày: như rau cải, rau muống, xà lách, hành, tỏi…
• Cây ăn quả, cây lâu năm: như cam, bưởi, xoài, mít, na…
• Cây công nghiệp: cà phê, tiêu, cao su, điều…
• Cây lúa và các loại cây trồng nông nghiệp khác

Đặc biệt, phân hữu cơ còn giúp cải tạo đất bạc màu, tăng độ tơi xốp và giữ ẩm cho đất hiệu quả, nên rất phù hợp để bón lót và bón thúc trong các vụ mùa.

4.2 Bảo quản phân hữu cơ từ rơm rạ lá cây như thế nào?

Sau khi ủ thành công, để bảo quản phân hữu cơ tốt nhất, bà con nên:

• Phơi khô nhẹ rồi cho vào bao tải hoặc túi đựng phân chuyên dụng.
• Bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát, tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời hoặc nước mưa.
• Không để phân tiếp xúc trực tiếp với mặt đất trong thời gian dài để tránh mất chất dinh dưỡng hoặc bị nhiễm khuẩn.

Nếu chưa cần dùng ngay, có thể chất đống và phủ bạt kín, thi thoảng kiểm tra độ ẩm để tránh khô hoặc úng.

4.3 Có cần dụng cụ bảo hộ khi sử dụng phân hữu cơ từ rơm rạ lá cây không?

Phân hữu cơ tuy an toàn và thân thiện với môi trường hơn nhiều so với phân hóa học, nhưng bà con vẫn nên sử dụng dụng cụ bảo hộ cơ bản khi tiếp xúc trực tiếp với phân, đặc biệt là khi bón hoặc vận chuyển. Gồm:

• Găng tay cao su hoặc nilon để tránh tiếp xúc trực tiếp.
• Khẩu trang nếu bón trong môi trường kín hoặc gió nhiều.
• Ủng hoặc giày nhựa nếu làm việc ở khu vực ẩm ướt, bùn đất.

Việc bảo hộ không cần quá khắt khe như với phân hóa học, nhưng vẫn giúp đảm bảo vệ sinh và bảo vệ sức khỏe lâu dài cho người lao động.

Hy vọng qua bài viết, bà con đã nắm rõ các nguyên tắc và lưu ý quan trọng trong cách ủ rơm nhanh mục cũng như quy trình cách ủ lá làm phân hữu cơ hiệu quả tại nhà. Việc tận dụng rơm rạ, lá cây không chỉ giúp giảm chi phí mà còn góp phần bảo vệ môi trường và cải tạo đất canh tác. Nếu thực hiện đúng kỹ thuật, cách ủ lá cây nhanh mục sẽ trở thành giải pháp hữu hiệu giúp bà con nâng cao năng suất và chất lượng mùa vụ một cách bền vững.