Bón phân đúng cách là yếu tố quan trọng quyết định năng suất và chất lượng hạt tiêu. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn cách bón phân cho tiêu theo từng giai đoạn sinh trưởng, giúp cây ra hoa đồng loạt, đậu trái tốt, hạn chế rụng trái, từ đó nâng cao hiệu quả sản xuất.
Cách bón phân cho cây tiêu theo từng giai đoạn
Việc theo dõi và bổ sung phân bón cần thiết cho cây hồ tiêu theo đúng giai đoạn giúp cây phát triển tốt, hạn chế sâu bệnh. Dưới đây là các mốc bón phân chính cho cây tiêu mà bà con nêu lưu ý:
Cách bón phân cho cây tiêu mới trồng
Cây tiêu mới trồng cần phân hữu cơ để phát triển bộ rễ và cành lá. Dưới đây là bảng hướng dẫn chi tiết:
Giai đoạn | Loại phân áp dụng | Liều lượng | Cách bón |
Sau trồng 10-15 ngày | Humic Bio | 300g/gốc | Trộn đều với đất, bón quanh gốc, cách gốc 20–30cm |
Mỗi 20-30 ngày/lần | Ful Grow Gold 2X (pha nước) | 25ml/10 lít nước | Tưới ướt đều quanh gốc, tránh tưới ngập |
Mỗi 2 tháng | Phân chuồng hoai + vôi bột | 5-10kg/gốc | Bón quanh gốc kết hợp xới nhẹ đất, phủ rơm giữ ẩm |
Cách bón phân cho tiêu đang phát triển
Giai đoạn này cây tập trung phát triển thân, lá và tán. Bón phân hợp lý sẽ giúp cây khỏe, kháng sâu bệnh tốt.
Giai đoạn | Loại phân | Liều lượng | Cách bón |
Mỗi 2 tháng | Humic Bio | 500g/gốc | Bón xung quanh tán lá, lấp nhẹ đất |
Sau mỗi đợt mưa | Ful Grow Gold 2X | 30ml/10 lít nước | Tưới gốc và phun đều thân, lá |
Mỗi 6 tháng | Phân chuồng hoai + vỏ cà phê, trấu | 10-15kg/gốc | Bón lót kết hợp vun gốc, giữ ẩm |
Cách bón phân cho tiêu ra hoa
Giai đoạn ra hoa cần bổ sung phân sinh học giúp kích thích ra hoa đều, giảm rụng hoa.
Thời điểm | Loại phân | Liều lượng | Cách bón |
Trước ra hoa 15 ngày | Humic Bio | 400-500g/gốc | Trộn với đất, rải quanh gốc |
Giai đoạn hoa nở rộ | Ful Grow Gold 2X | 30ml/10 lít nước | Phun lá và tưới gốc 7-10 ngày/lần |
Giai đoạn ra nụ | Phân lân hữu cơ | 200-300g/gốc | Bón bổ sung quanh tán cây, xới nhẹ |
Cách bón phân cho tiêu đang nuôi trái
Giai đoạn này cây cần nhiều dinh dưỡng để nuôi trái, hạn chế rụng trái non.
Giai đoạn | Loại phân | Liều lượng | Cách bón |
Đậu trái đến trái non | Ful Grow Gold 2X | 35ml/10 lít nước | Phun đều thân, lá và tưới gốc mỗi 10 ngày |
Giữa vụ | Humic Bio | 600g/gốc | Trộn với phân chuồng bón quanh tán cây |
Trước trái chín 1 tháng | Kali hữu cơ + phân lân | 300-400g/gốc | Bón cách gốc 30-40cm, xới đất nhẹ |
Cách bón phân cho tiêu trước thu hoạch
Giai đoạn trước thu hoạch cần dưỡng trái, tăng chất lượng hạt và độ cay thơm của tiêu.
Giai đoạn | Loại phân | Liều lượng | Cách bón |
20-30 ngày trước thu hoạch | Ful Grow Gold 2X | 25ml/10 lít nước | Phun sương lên lá, tránh phun lên hạt |
Kết hợp | Humic Bio + tro trấu | 300g/gốc | Bón quanh gốc, không xới sâu để không ảnh hưởng rễ |
Cách bón phân cho tiêu sau khi thu hoạch
Sau thu hoạch, cây cần phục hồi nhanh, tăng khả năng ra hoa vụ sau.
Thời điểm | Loại phân | Liều lượng | Cách bón |
Ngay sau khi thu hoạch xong | Humic Bio | 500g/gốc | Bón lót sâu 10-15cm quanh gốc |
10-15 ngày sau | Ful Grow Gold 2X | 30ml/10 lít nước | Tưới đều quanh gốc, 2 lần/tháng |
Cuối mùa khô | Phân hữu cơ hoai + vôi | 10kg/gốc | Bón phục hồi đất, cải tạo pH, tăng vi sinh vật đất |
Triệu chứng thiếu chất dinh dưỡng trên cây tiêu
Bên cạnh công thức và các bón phân cho cây hồ tiêu theo từng giai đoạn trên thì bà con cũng có thể chủ động bổ sung phân bón nếu cây có các dấu hiệu thiếu chất sau:
- Thiếu đạm (N): Lá vàng nhạt, cây còi cọc, lá nhỏ.
- Thiếu lân (P): Lá tím, chậm ra rễ, ra hoa kém.
- Thiếu kali (K): Viền lá cháy khô, trái nhỏ, dễ rụng.
- Thiếu canxi, magie: Lá cong, chóp lá cháy, giảm khả năng đậu trái.
- Thiếu vi lượng (Bo, Zn, Fe…): Lá non biến dạng, hoa rụng sớm, cây kém phát triển.
Bón phân gì tốt cho cây tiêu?
Để đạt năng suất cao, bà con cần lựa chọn đúng loại phân phù hợp với từng giai đoạn sinh trưởng của cây. Dưới đây là các nhóm phân bón được sử dụng phổ biến trong cách bón phân cho tiêu hiện nay:
Phân hữu cơ hoai mục
Phân hoai mục là các loại phân chuồng (bò, gà, heo) ủ hoai, phân xanh (lá cây họ đậu), phân rác hữu cơ đã ủ. Chúng có công dụng giúp cung cấp dinh dưỡng nền bền vững, cải tạo đất, tăng độ tơi xốp và giữ ẩm cho cây tiêu.
Cách sử dụng: làm phân lót trước khi trồng và bón bổ sung định kỳ mỗi vụ.
Phân hữu cơ sinh học
Một vài loại phân hữu cơ sinh học tốt thường được sử dụng cho cây tiêu bao gồm:
- Humic Bio: Giàu axit humic, giúp kích thích ra rễ, phục hồi đất, giảm sốc phân, đặc biệt hiệu quả trong mùa khô hoặc đất chai cứng.
- Ful Grow Gold 2X: Phân lỏng dễ hấp thu, chứa trung – vi lượng và các acid amin cần thiết, giúp tiêu tăng sức đề kháng, kích hoa, đậu trái tốt.
Cách sử dụng: Có thể pha tưới gốc hoặc phun qua lá tùy giai đoạn sinh trưởng.
Phân vô cơ (phân hóa học)
Các loại phân vô cơ như Đạm (N), Lân (P), Kali (K) thường được dùng để bổ sung nhanh dinh dưỡng cần thiết, hỗ trợ tăng trưởng và phát triển trái.
Lưu ý: Chỉ nên dùng với liều lượng vừa phải, kết hợp phân hữu cơ để tránh làm chai đất và tổn hại hệ rễ.
Phân vi sinh
Các loại phân vi sinh bón chính cho cây tiêu bao gồm: Trichoderma, EM, vi sinh phân giải lân, cố định đạm. Giúp phân giải chất hữu cơ nhanh hơn, tăng hoạt động vi sinh vật có lợi trong đất, hỗ trợ cây hấp thu dinh dưỡng tốt hơn.
Vật liệu hữu cơ bổ sung
Bên cạnh các loại phân trên thì bà con cũng có thể bổ sung thêm các loại vật liệu hữu cơ khác bao gồm: Tro trấu, vỏ cà phê, mùn cưa, than sinh học. Giúp giữ ẩm, bổ sung khoáng vi lượng, tăng độ tơi xốp đất trồng tiêu.
Cách dùng: Trộn đều với phân hữu cơ hoặc bón phủ quanh gốc sau khi bón phân.
Lưu ý khi bón phân cho cây tiêu
Bên cạnh thời điểm và cách bón phân cho cây tiêu thì bà con cũng cần lưu ý thêm những điểm sau:
Bón đúng thời điểm theo nhu cầu sinh trưởng của cây
Trong cách bón phân cho tiêu, thời điểm bón đóng vai trò then chốt. Bà con nên bón phân vào lúc sáng sớm hoặc chiều mát để cây dễ hấp thụ, tránh bón lúc nắng gắt hoặc trời mưa to làm trôi phân. Mỗi giai đoạn sinh trưởng – từ trồng mới, ra hoa, đậu trái đến sau thu hoạch – đều cần lượng và loại phân khác nhau. Bón đúng lúc giúp tiêu phát triển cân đối, hạn chế sâu bệnh và tăng năng suất.
Không bón sát gốc để tránh thối rễ
Một sai lầm phổ biến khi bón phân cho tiêu là rải phân sát gốc, khiến phân tiếp xúc trực tiếp với cổ rễ gây nóng, thối rễ hoặc cháy cây. Khi bón, bà con nên rải quanh mép tán lá (cách gốc khoảng 30–40cm), sau đó xới nhẹ và phủ rơm để giữ ẩm, tạo điều kiện cho phân tan từ từ và thấm sâu vào rễ.
Kết hợp phân hữu cơ và phân sinh học để nuôi cây lâu dài
Việc chỉ sử dụng phân hóa học lâu ngày sẽ khiến đất bạc màu, chai cứng, giảm hiệu quả canh tác. Vì vậy, cách bón phân cho tiêu hiệu quả là kết hợp phân hữu cơ hoai mục và phân sinh học như Humic Bio, Ful Grow Gold 2X giúp cải tạo đất, tăng độ phì và nuôi vi sinh vật có lợi trong đất. Cách làm này không chỉ nâng cao năng suất mà còn giúp đất khỏe, cây bền.
Bón phân sau khi làm sạch cỏ và kết hợp tưới nước
Trước khi bón phân, bà con nên làm sạch cỏ quanh gốc tiêu để tránh cạnh tranh dinh dưỡng và tạo điều kiện cho phân hấp thụ tốt hơn. Sau khi bón xong, cần tưới nước vừa đủ để giúp phân tan và ngấm sâu vào đất. Nếu đất quá khô hoặc quá ướt, cây sẽ hấp thụ kém, thậm chí gây sốc rễ.
Không bón phân khi cây đang bị sâu bệnh hoặc úng nước
Trong thời điểm cây tiêu đang suy yếu do sâu bệnh, ngập úng hoặc hạn kéo dài, tuyệt đối không nên bón phân, đặc biệt là phân hóa học. Việc này có thể làm cây tiêu “kiệt sức”, thậm chí chết nhanh hơn. Thay vào đó, bà con nên xử lý triệt để tình trạng đất và sâu bệnh trước, rồi mới bón phân phục hồi dần dần bằng loại phân dễ hấp thu như phân hữu cơ sinh học.
Việc áp dụng đúng cách bón phân cho tiêu theo từng giai đoạn sinh trưởng sẽ giúp cây phát triển khỏe mạnh, ra hoa đồng loạt, đậu trái cao và cho năng suất ổn định lâu dài. Bà con nên ưu tiên sử dụng phân hữu cơ, phân sinh học kết hợp với quản lý đất, nước và sâu bệnh hợp lý để đạt hiệu quả bền vững. Mong rằng những chia sẻ từ TTP Global sẽ giúp bà con canh tác hồ tiêu hiệu quả hơn trong từng vụ mùa.